Kısa bir tanıtım:
Bunlar, Müslümanların Medine’yi kahramanca savunduğu Hendek Savaşı'nın (Ahzab Savaşı olarak da bilinir) gerçekleştiği Sela Dağı eteklerinde inşa edilen mescitlerdir. Şimdilerde mahalle “Fetih Mahallesi” olarak adlandırılmaktadır. Halk arasında bilinen “Seyh”, “Hendek”, “Sela Dağı” gibi diğer bazı isimleri de vardır.
Mescitlerin tarihi:
Bu mescitler, Peygamber [sas] ve sahabe döneminden sonra, bu hatıranın ölümsüzleştirmesi ve bunda önemli rol oynayan bazı sahabilerin anısına inşa edilmiştir. Mescitlere de onların isimleri verilmiştir. Mescitler farklı zamanlarda inşa edilmiş ve sonraki dönemlerde yenilenmiştir. Günümüzde ise restore edilmektedir.
Mescitlerin sayısı:
Bu mescitler, turistler tarafından, biraz modern bir adlandırma olan "Yedi Mescitler" olarak şöhret bulmuştur. On dördüncü yüzyıldan önce bunlara "Fetih Mescitleri" adı veriliyordu ve mescitlerin sayısı yedi değil altıydı. Ancak mescitlerin turistik ziyaret planı kapsamında, bu mescitlere nispeten yakın olması nedeniyle, Kıbleteyn Mescidi de eklendi. Böylece bu mescitler, Yedi Mescitler olarak meşhur oldu. Bazıları Kıbleteyn Mescidi yerine, Zübab Dağı'nda bulunan Râye Mescidi’ni eklemektedir. Çünkü bu mescit, Kıbleteyn Mescidi’nden daha yakındır ve Hendek Savaşı olaylarıyla da bağlantısı vardır. Diğer bazıları ise, bu ikisi yerine Beni Haram Mescidi'ni eklemektedir.
Her hâlükârda Hendek Savaşı'nın bu bölgede olduğuna dair şüphe yoktur. İnsanlar Resûlullah [sas] ve sahabe-i kiramın başından geçen, kararlılıklarındaki samimiyeti ve Yüce Rablerine olan inançlarını ortaya çıkarmış, Peygamber [sas]'in, İslam'ın Arap Yarımadası dışına da yayılacağı müjdesine şahitlik etmiş o olayları anmak için buraya seyyah ziyaretler düzenlemektedirler.
Günümüzde Yedi Mescitler:
Hendek Savaşı'nın gerçekleştiği yerde bu mescitlerden geri kalanlar beş mescittir. Ebu Bekr-i Sıddık Mescidi yıkılıp enkazları kaldırılmıştır. Mescitleri inşa edenler, bu isimleri verenlerin kendisidir.
Kalan mescitler şunlardır:
Fetih Mescidi:
Hendek Savaşı günlerinde Allah'ın Müslümanlara zafer vermesi için Resûlullah [sas]'in Rabbine dua ettiği yerde inşa edildiği söylenmektedir. Bu yer Sela Dağı'nın batı yamacındaki bir tepenin üzerindedir. Rivayetlerde şöyle geçmektedir: “Peygamber [sas], Fetih Mescidi'nde Pazartesi, Salı ve Çarşamba günleri olmak üzere üç gün dua etti. Duasına Çarşamba günü iki namaz arasında icabet edildi ve müjdesi yüzünden okundu.”
Mevcut yapı bazalt taşlarından ve kireçten inşa edilmiş olup, doğudan batıya uzunluğu yaklaşık 8,50 metre, genişliği yaklaşık 3,50 metre, yüksekliği de yaklaşık 4,50 metre olan bir eyvandan oluşmaktadır. Kıble duvarının ortasına ve yapının eksenine küçük bir mihrap konulmuştur. Eyvanın kuzey duvarı, doğudan batıya 8,50 metre uzunluğunda ve 6,50 metre genişliğinde, duvarlarla çevrili küçük bir avluya bakmaktadır. Bu mescit, Yedi Mescitlerin en büyüğüdür.
Selman-i Farisi Mescidi (ra):
Kendisi, Medine’yi düşmanın saldırısından korumak amacıyla, savaşa adını veren hendeği kazımak için Peygamber [sas]'e tavsiyede bulunan sahabidir.
Mescit dikdörtgen bir revak ve yuvarlak tonozlu bir çatıdan oluşmaktadır. Binanın duvarları ve tavanı bazalt taşından yapılmış olup, uzunluğu kuzeyden güneye 7 metre, doğudan batıya ise 8,50 metre kadardır.
Ali b. Ebi Talib Mescidi (ra):
Yüksek, dikdörtgen bir tepe üzerinde yer almaktadır. Duvarları bazalt taştan örülmüş dikdörtgen bir avludan oluşur. Mescit, 8,5 metre uzunluğunda ve 6,5 metre genişliğindedir.
Ömer Faruk Mescidi (ra):
Dikdörtgen bir revak şeklinde inşa edilen mescit, yerden sekiz derece yüksekte geniş bir avluya sahip olup, yapım şekli, Fetih Mescidi'nin yapımına benzemektedir.
Saad b. Muaz (ra) Mescidi, günümüzde Fatımatü’z Zehra Mescidi olarak isimlendirilmektedir:
Mescit, yaklaşık iki metre yüksekliğindeki duvarlarla çevrili dikdörtgen bir yerden oluşuyor ve çatısı yoktur. Uzunluğu doğudan batıya 6,2 metre, güneyden kuzeye 3,35 metredir. İç alanı ise 2,21 metredir.
Bölge halkı ile turistlerin ibadet edebileceği bir cami ihtiyacından dolayı 1428 yılında bu mescitlerin yanına bir mescit inşa edilmiştir. Mescit, 4237 metrekarelik bir arsa üzerine inşa edilmiş olup, erkekler bölümü yaklaşık 2000 kişilik, kadınlar bölümü ise yaklaşık 500 kişilik bir kapasiteye sahiptir. Mescide hizmet veren tesislerin yanı sıra, yaklaşık 500 kişinin ibadet edebileceği açık hava avluları da bulunmaktadır.
Yedi Mescitlere ulaşım:
Yedi Mescitler, Medine-i Münevvere'nin kuzeyinde, Mescid-i Nebevî'ye yaklaşık 2 km uzaklıkta yer alıyor ve gün boyu ziyaretçilere açıktır.